Naczyniowy zator powietrzny zdarza się rzadko, ale może być niebezpieczny dla pacjenta. Według definicji naczyniowy zator powietrzny występuje w przypadku przedostania się powietrza do wnętrza żył lub tętnic, co powoduje efekt ogólnoustrojowy.
Według definicji naczyniowy zator powietrzny występuje w przypadku przedostania się powietrza (lub gazu pochodzącego z zewnątrz, np. spoza organizmu) z pola operacyjnego lub innego źródła do wnętrza żył lub tętnic, co powoduje efekt ogólnoustrojowy (1). O żylnym zatorze powietrznym (ang. venous air embolism, VAE) można mówić wtedy, gdy do systemu naczyniowego dostanie się powietrze. Zazwyczaj VAE jest spowodowany wykonywaniem określonych czynności przez personel medyczny (1). Mechanizm żylnego zatoru powietrznego został wielokrotnie opisany w literaturze. Powietrze, które dostało się do krwiobiegu drogą żylną, przemieszcza się w kierunku serca zgodnie z kierunkiem przepływu krwi. Na zastawce płucnej następuje zapowietrzenie, które uniemożliwia wypływ krwi z prawej komory. To z kolei powoduje przeciążenie krwią komory oraz przedsionka. Następstwem tego jest wzrost kurczliwości mięśnia sercowego. Siła, z jaką serce próbuje przetłoczyć krew przez przeszkodę, powoduje rozbicie pęcherza powietrza na mniejsze pęcherzyki, które dostają się do krążenia płucnego, zaburzając naturalny przepływ. To powoduje hipoksję i silny skurcz naczyń, który prowadzi do przeciążenia prawej komory. Obniża się objętość krwi, która wydostaje się z prawej komory, co ostatecznie zmniejsza rzut serca (2, 3).
Przyczyny i objawy
VAE powstaje jatrogennie, a więc związany jest z procedurami medycznymi. To przede wszystkim przedostawanie się powietrza do otwartego systemu naczyniowego centralnego i obwodowego z powodu iniekcji lub infuzji, nieodpowiedniego wypełnienia i odpowietrzenia aparatów oraz drenów do infuzji, a także interwencje chirurgiczne, położnicze, ginekologiczne lub ortopedyczne.
Przeczytaj cały artykuł: